De één heeft een gat in zijn hand; de ander pot al zijn geld op. Hoe we omgaan met onze portemonnee is heel persoonlijk. Toch kan iedereen zijn omgang met geld verbeteren door inzicht te krijgen in een stukje psychologie rond geld. In het boek ‘Dollars and sense: how we misthink money and how to spend smarter’ staat beschreven hoe het komt dat we irrationeel met onze financiën omspringen. Hieruit vloeien praktische tips voor beter sparen.

Beter sparen tip 1: Geld reserveren

Om te beginnen is het aan te raden voor bepaalde zaken aparte spaarpotjes te maken. Belangrijk is dan om het geld ook daadwerkelijk daaraan uit te geven waarvoor je het hebt gereserveerd. Breek ze niet voor andere zaken aan. Zulke afspraken met jezelf maken, werkt positief. Het is namelijk zo dat mensen bij zo’n bestemming minder geneigd zijn om het aan wat anders uit te geven.

Een tip die hierbij relevant kan zijn, is om je doelen niet allemaal op de (erg) lange termijn te bepalen. Als mens zijn we namelijk meer op de korte termijn gericht en vinden we het vaak lastig om verleidingen hier en nu te weerstaan. Bovendien denken we vaak dat het in de toekomst wel beter zal zijn. Dit maakt dat we vaak geneigd zijn om eerder voor nu dan voor later te kiezen.

Beter sparen tip 2: Wees je bewust van de emotionele waarde

De schrijvers van het boek stellen verder dat we onze bezittingen vaak te hoog aanslaan, omdat we daar emotionele waarde aan toekennen. Dat zorgt voor instinkers. Emotionaliteit is natuurlijk niet rationeel, en dat komt het beheer van je budget niet bepaald ten goede. Verbeeld je maar eens dat je erg gehecht bent aan je huis en dat toch moet verkopen. Als jij het als een waar paleis ziet, ga je automatisch van een goede prijs uit. Maar emoties kunnen je blik vertroebelen, waardoor je het achterstallig onderhoud in het huis over het hoofd ziet en de werkelijke waarde tegenvalt.

Beter sparen tip 3: Laat automatisch afschrijven

Als je het lastig vindt om te sparen, weet dan dat je daar niet alleen in staat. Blijkbaar vinden mensen het al eeuwenlang lastig om een deel van het geld niet te gebruiken en zoeken ze heil in ‘zelfbeschermingsmaatregelen’ om het sparen tóch tot een succes te maken. In het begin van de twintigste eeuw was er bijvoorbeeld het ‘huisbusjesspaarsysteem’, waarbij je van je bank een spaarbus mee naar huis kreeg, die je zelf niet kon openen. Wilde je jouw gespaarde geld aanspreken, dan moest je terug naar de bank, die met de sleutel het spaarbusje opende en het bedrag vervolgens op een spaarbankboekje bijschreef.

Een spaarrekening openen waar je niet zo 1-2-3 bij kunt, wordt vandaar nog steeds gebruikt. Maar wat ook prima blijkt te werken is: automatisch afschrijven. Stel: je parkeert elke maand een vast bedrag op een spaarrekening. Als je dat automatisch laat doen, hoef je maar één keer de verleiding te weerstaan om het geld aan andere zaken uit te geven in plaats van twaalf keer.

Inzicht in jouw financiële persoonlijkheid

Of je goed bent in sparen, eerder een big spender bent of juist erg bang bent om geld uit te geven. Of je al dan niet vrij eenvoudig zware financiële beslissingen kunt nemen, zoals de aankoop van een huis of het investeren in een eigen onderneming. Of jij je hele leven al financieel tot in de puntjes hebt uitgestippeld of precies van maand naar maand leeft… Wist je dat hoe jij je ten opzichte van geld verhoudt, voor een groot deel al in je genen ingebakken zit? Dit wordt ook wel je ‘financiële persoonlijkheid’ genoemd. Je financiële persoonlijkheid komt vooral naar boven als je ‘zonder er echt bij stil te staan’ met geld omgaat; of in stressvolle situaties, bijvoorbeeld na ontslag of bij geruzie over een erfenis. Ervaringen en lessen van thuis uit vormen je natuurlijk ook, maar je financiële persoonlijkheidskenmerken zijn vaak dominant.

Wil dat zeggen dat je er dan helemaal niets aan kunt veranderen hoe je met geld omgaat? Natuurlijk niet. Je kunt wel leren en je financiële gedrag aanpassen. Dat lukt het beste als je inzicht krijgt in je eigen financiële persoonlijkheid en in de manier waarop jij over geld denkt en hoe je ermee omgaat. Weten wat jouw sterke en zwakke punten zijn met betrekking tot geld, kan je helpen er rationeler en evenwichtiger mee om te gaan.

Wil je meer inzicht in wat jij in jouw situatie kunt doen om beter te sparen? Wij kunnen je daarin bijstaan en geven advies op maat!